Greenwashing herkennen | Wat is het? En hoe trap je er niet in?

Milieubewust leven is steeds belangrijker. Voor consumenten en daarmee ook voor bedrijven. Nu bestaan er tegenwoordig allerlei groene merken die duurzame producten leveren. Maar niet elk merk is het groenste jongetje van de klas. Sommige merken zijn helemaal niet zo groen als ze doen overkomen. Greenwashing wordt dat ook wel genoemd. Wat is greenwashing precies? En hoe kun je greenwashing herkennen, zodat je niet in die gemene val trapt?

Wat is greenwashing?

Omdat steeds meer mensen bewust voor duurzame(re) producten kiezen, voelen bedrijven ook de noodzaak om zich in te zetten voor een duurzame wereld. Een goede stap natuurlijk! Alleen al het uitgebreide assortiment in onze webshop laat zien dat er heel veel mooie merken zijn die bewust een steentje bijdragen aan een betere wereld. En die jou als consument helpen om duurzame keuzes te maken.

Maar er zijn ook bedrijven die zich milieubewuster voordoen dan ze zijn. Die merken doen het lijken alsof je een duurzame aankoop doet, terwijl dat in werkelijkheid niet zo is. Dat is dus eigenlijk misleiding. Vaak gebeurt dat zelfs zonder dat je je er van bewust bent.

Zo is de term ‘natuurlijke huidverzorging’ niet beschermd. Ook bedrijven die één ingrediënt vervangen door een natuurlijk alternatief, kunnen hun producten op de markt brengen als “natuurlijke huidverzorging”. Dat terwijl daar dus niets van klopt! (Wil je weten hoe je 100% natuurlijke huidverzorging herkent? Lees dan dit artikel!)

Bedrijven kunnen soms zelfs heel slinks zijn. Alleen al door een verpakking groen te maken of er een zelf bedacht groen keurmerk op te plakken, lijkt een bedrijf of product soms groener dan het is. Nog zo’n voorbeeld: een bedrijf kan wel een duurzame campagne voeren of recycling stimuleren. Maar als het bedrijf zelf een grote plasticvervuiler is, maakt die ene campagne het bedrijf nog niet meteen groen.

Wat is het nut van greenwashing?

Zoals je ziet, is greenwashing een manier om jou op het verkeerde spoor te zetten. Jij hebt het idee dat een bedrijf op de groene en milieubewuste toer gaat. Daardoor denk je een milieubewuste aankoop te doen, terwijl dat in feite niet zo is.

Bedrijven hebben door dat ze, net als hun concurrenten, groen moeten doen om klanten te trekken. Maar om als bedrijf milieubewust bezig te zijn, moet je je processen omgooien. Dingen anders doen. Op andere plekken inkopen. En ook een duurzaam beleid hanteren. Daar gaan heel wat denkwerk, tijd, energie en kosten inzitten. Als een bedrijf daarentegen alleen maar doet alsof het groen bezig is, hoeft het bedrijf niet al zijn processen en beleid om te gooien. Het bedrijf verandert nauwelijks iets en heeft toch (onterecht) een groen imago. Dat is nu juist het geniepige aan greenwashing.

Greenwashing herkennen | Een paar voorbeelden

Er zijn nogal wat situaties van greenwashing. Een paar veelvoorkomende voorbeelden:

• Producten die veganistisch zijn, kunnen soms alsnog op dieren getest zijn.
• Termen als ‘puur’, ‘natuurlijk’ en ‘duurzaam’ kunnen door elk merk worden gebruikt, maar betekenen lang niet altijd hetzelfde. Niet elk “natuurlijke merk” is 100% natuurlijk.
• Cosmeticamerken als L’oréal en Garnier bieden biologische producten aan, maar die zijn niet 100% natuurlijk, niet dierproefvrij en vaak ook niet 100% biologisch.
• Kledingketens als H&M en Zara bieden duurzame kleding aan, maar in feite verdienen beide bedrijven nog steeds vooral aan fast fashion. Ook is de duurzame lijn misschien wel gemaakt van duurzaam materiaal, maar is de kleding niet duurzaam en eerlijk geproduceerd.
• Sommige cosmeticamerken worden geassocieerd met natuurlijke ingrediënten en aroma’s, terwijl dat niet klopt met de werkelijkheid. Dat geldt o.a. voor Yves Rocher en L‘occitane.
• Shell heeft een campagne opgezet om CO₂-neutraal rijden te promoten, terwijl het bedrijf ondertussen goed geld verdient aan milieubelastende stoffen.
• Soms staat er op producten een Beter Leven-keurmerk met één ster. Dit betekent dat een product allesbehalve met oog voor het milieu is geproduceerd, terwijl het door het keurmerk toch zo kan lijken.

Overigens houdt in Nederland de Reclame Code Commissie in de gaten of bedrijven eerlijke reclameboodschappen verstrekken. Bedrijven die onterechte duurzaamheidsclaims doen, worden door de Commissie op het matje geroepen. Een paar voorbeelden van bedrijven waarbij dat is gebeurd, vind je in dit artikel van Management Team.

Hoe weet je of een bedrijf écht duurzaam is?

Maar hoe weet je dan zeker dat je voor een bedrijf kiest dat wel goede én groene bedoelingen heeft? Wij helpen je graag om de écht groene bedrijven te onderscheiden van groendoeners met verkeerde intenties. Daarom vind je op Kiesduurzamer.nl alleen merken die écht duurzaam bezig zijn en goede intenties hebben.

We doen altijd uitgebreid onderzoek naar de merken en producten die wij verkopen voordat we die in ons assortiment opnemen. Ook kun je bij elk product uitgebreid teruglezen op welke manier het product duurzaam is. Meer over ons transparante inkoopbeleid kun je lezen in dit artikel.

9 tips om greenwashing te herkennen

Nu je weet wat greenwashing is, wil je waarschijnlijk ook voorkomen dat jij in die gemene val trapt. Daarom 7 tips om greenwashing te herkennen:

1. Check de keurmerken die een merk gebruikt. Belangrijk is vooral dat een keurmerk onafhankelijk is en niet door het merk zelf is bedacht. De Keurmerkenwijzer van Milieu Centraal biedt daarbij uitkomst.
2. Bepaal welk duurzaamheidsaspect voor jou het belangrijkst is. Vind je het belangrijk om te kiezen voor vegan producten? Voor zoveel mogelijk natuurlijke ingrediënten? Of voor producten zonder plastic? Let bij je aanschaf van producten vooral op die criteria waar jij veel waarde aan hecht.
3. Verdiep je in een merk. Neem een kijkje op de site of googel bijvoorbeeld op “[merknaam] duurzaamheid” om te achterhalen of een merk duurzaam is.
4. Kijk kritisch naar de prijs. Duurzame producten zijn door de andere maakwijze of bestanddelen vaak ietsje duurder dan niet-duurzame alternatieven. Een absurd lage prijs kan dus al een signaal zijn dat het product niet duurzaam is. Als je bijvoorbeeld een duurzame shampoo ziet liggen voor 1 euro, is dat waarschijnlijk te mooi om waar te zijn.
5. Vertrouw niet blindelings op termen als ‘groen’, ‘duurzaam’ en ‘natuurlijk’ zonder het merk te checken.
6. Als een merk maar één duurzame eigenschap benadrukt (bijvoorbeeld “duurzaam katoen”), dan is de kans groot dat dat ook het enige duurzame aan het merk is.
7. Check of een merk transparant is over zijn duurzaamheidsbeleid. Doet een merk vage beweringen? Of legt het bepaalde dingen niet uit? Dan is dat misschien al een reden om het merk niet te vertrouwen.
8. Let op met doorverkopers via bol.com. Sommige “duurzame” bedrijven verkopen eigenlijk producten door die ze via AliExpress hebben ingekocht. Geïmporteerd uit China en in een flinke laag plastic verpakt. Niet zo duurzaam dus!
9. Kies voor merken waarvan wel 100% zeker is dat ze duurzaam zijn en die ook transparant zijn over hun beleid. Voorbeelden daarvan zijn Naïf (een Nederlands merk dat 100% natuurlijke verzorgingsproducten aanbiedt) en Correctbook (fabrikant van duurzame en papiervrije notitieboekjes)

En meer in het algemeen: vertrouw niet elke duurzaamheidsclaim, maar kijk er kritisch naar. Gooi de claim in de zoekmachine of check het merk online. Daar word je vaak al een stuk wijzer van.

Kiesduurzamer.nl: duidelijk over duurzaamheid

Wil jij ook duurzamer leven én zeker weten dat je niet in de val van greenwashing trapt? Dan ben je bij Kiesduurzamer.nl aan het juiste adres. In ons uitgebreide assortiment vind je alleen maar producten die écht duurzamer zijn. Ook geven we je uitleg over hoe dat precies zit. Voor ieder product.

Wij helpen je graag om duurzame keuzes te maken. Ons assortiment varieert van duurzame verzorging tot duurzame huishoudproducten en zelfs duurzame kaarsen en geurstokjes. Heb je een vraag over een bepaald product of merk? Laat het ons weten via info@kiesduurzamer.nl! Wij geven je altijd eerlijk antwoord.